اگر تا به حال به این فکر کرده اید که “ماد مکانیکال چیست؟” باید بدانید که تنها نیستید. تعداد زیادی از ویپر ها معنا و مفهوم دقیق ماد مکانیکال یا اصلاً خود ماد را نمی دانند؛ به همین دلیل ما تصمیم گرفتیم در این مقاله ابتدا به بررسی ماد و سپس مِک ماد ها بپردازیم. مطمئناً در پایان این مقاله هیچ سوال بی جوابی درباره ماد های مکانیکال نخواهید داشت.
دنیای ویپینگ اصطلاحات بسیار زیادی دارد که برخی از آن ها ممکن است شما را گیج و سردرگم کنند. انواع بسیار زیاد و مختلفی از دستگاه ها وجود دارد که شما می توانید از آنها استفاده کنید و در اقیانوسی از مشخصات فنی غرق شوید آن هم بدون اینکه متوجه کارآیی دقیق و مناسب آنها شوید.
ماد چیست؟
ماد یا بهتر بگوییم مادهای جعبه ای (به انگلیسی: Box Mods) دستگاه هایی مکعبی شکل و قابل تنظیم هستند.
در واقع مادها نقش تعیین کننده ای در ویپینگ دارند؛ چرا که به شما اجازه می دهند قطعات متحرک دستگاهتان مثل کویل، اتومایزر و… را تغییر داده، با میزان قدرت، مقاومت و حرارت کویل بازی کنید و به حجم بخار و طعم مورد نظرتان برسید.
انواع ماد (MOD):
اگر قبلاً نگاهی به دسته بندی ویپ ها در سایت ما انداخته باشید، شاید فکر کنید که انواع مختلفی از ماد و ویپ وجود دارد که شناخت تمامشان زمان و انرژی زیادی از شما میگیرد؛ اما این طور نیست. مادها به دو دسته کلی تقسیم می شوند:
1) ماد تنظیم شده یا Regulated:
تقریباً تمام دستگاه های محبوبی که می شناسیم مثل ایجیس بوست، ویپرسو لوکس اس و… همگی در دسته مادهای تنظیم شده قرار می گیرند. دستگاه های این دسته معمولاً متداول ترین مادها بین ویپرها هستند و به مبتدیان هم پیشنهاد می شوند.
دستگاه های regulated اکثراً توسط چیپست یا همان پردازنده داخلی تنظیم می شوند. ویژگی های امنیتی که به واسطه این چیپست برای دستگاه ها در نظر گرفته شده، باعث می شود عمل ویپینگ بسیار ایمن تر باشد.
یکی از این ویژگی های امنیتی، سیستم کات آف یا قطع کننده خودکار 8 الی 10 ثانیه ای است که از داغ شدن بیش از حد دستگاه هنگام ویپینگ جلوگیری کرده و بعد از مدت زمان مشخصی جریان ورودی به کویل را قطع می کند.
2) ماد تنظیم نشده یا unregulated:
دستگاه هایی در دسته بندی تنظیم نشده قرار می گیرند که صرفاً با انتقال قدرت از باتری به اتومایزر کار می کنند و هیچ‌گونه مدار حفاظتی یا پردازنده داخلی (chipset) ندارند. تمام قدرت باتریِ مادهای مکانیکال، به صورت مستقیم تبدیل به بخار انبوه و بسیار متراکم می شود.
توجه داشته باشید استثنایی در مادهای مکانیکال وجود ندارد! یعنی تمام این دستگاه ها (از معمولی ترین آن ها گرفته تا حرفه ای ترین ها) جزء مادهای تنظیم نشده (به انگلیسی unregulated) هستند.
تا اینجا مادها را شناختیم و راجع به انواع آن ها هم اطلاعاتی به دست آوردیم. اما هنوز سوال اصلی ما بی جواب مانده است.
ماد مکانیکال چیست؟
ابتدا باید بگوییم که این مادها هم مثل بقیه مادها، دارای یک بخش نگه دارنده باتری هستند و از اتومایزر های قابل اتصال (معمولا از نوع RDA مثل اتومایزر تورن تاندرهد) پشتیبانی می کنند.
بخش نگه‌دارنده باتری به گونه ای تعبیه شده که درپوش بالایی آن به قطب مثبت و درپوش پایینی به قطب منفی باتری متصل می شود.
معمولاً در قسمت کناری یا پایینی این مادها هم یک دکمه وجود دارد که با فشار دادن آن دستگاه شروع به کار می کند. (در دنیای ویپینگ به این دکمه اصطلاحا دکمه فایر می گویند)
اکثر ویپرها بعد از تجربه ویپینگ ماد مکانیکال، به دلیل قدرت بالا، حجم بخار فوق العاده زیاد و تجربه متفاوتی که به واسطه آن به دست می آورند طرفدار پر و پا قرص آن می شوند و دیگر نمی توانند با دستگاه های معمولی ارتباط برقرار کنند.
قانون اهم: کلید ویپینگ ایمن با مک ماد
استفاده از ماد مکانیکال بدون درک کامل قانون اهم بسیار خطرناک است. این قانون رابطه بین ولتاژ (V)، جریان (A) و مقاومت (Ω) را مشخص می کند. برای یک ویپر، این یعنی باید مطمئن شوید که میزان جریانی که از باتری می کشید، از ظرفیت ایمن باتری بیشتر نباشد.
چرا این قانون مهم است؟
هر باتری یک حداکثر ظرفیت خروجی جریان دارد که با واحد آمپر (A) نشان داده می شود. اگر مقاومت کویل شما خیلی پایین باشد، دستگاه جریان زیادی از باتری می کشد که می تواند باعث افزایش بیش از حد دما و در نهایت انفجار باتری شود. با استفاده از یک ماشین حساب ساده آنلاین یا فرمول های قانون اهم، می توانید مقاومت کویل مناسب برای باتری خود را محاسبه کنید.
انواع ماد Mechanical:
بهتر است بدانیم مادهای مکانیکال شکل و اندازه مشخصی ندارند. ممکن است شما ماد مکانیکالی ببینید که به شکل عجیبی بزرگ یا برعکس بسیار کوچک باشد. بنابراین می توان گفت این مادها نه بر اساس شکل ظاهری بلکه بر اساس نوع باتری به 3 دسته کلی تقسیم می شوند.
ماد مکانیکال قلمی:
اولین مادهای مکانیکال تولید شده، مادهای ساده و استوانه ای شکلی هستند که فقط یک باتری در آنها قرار میگیرد. (سایز باتری که از گذشته تا کنون در این مادها استفاده می شود معمولا 18650 است)
ماد مکانیکال stacked:
این مادها هم ظاهری قلمی شکل دارند اما در آن ها باتری ها روی یکدیگر سوار شده و سپس داخل ماد جای می گیرند.
ماد مکانیکال Box style:
در این نوع از ماد مکانیکال می توانید از باتری دوگانه استفاده کنید تا توان بالقوه دستگاهتان را دو برابر کنید.
این دسته خود به دو گروه مختلف تقسیم می شود:
الف) قطب های مثبت و منفی باتری ها در یک جهت باشند.
ب) قطب های مثبت و منفی باتری ها در جهت مخالف هم باشند.
مزایای مِک مادها:
- می توانید در هر محدوده مقاومت کویل، از دستگاهتان کام بگیرید.
- ویپینگ با این دستگاه ها بسیار ساده است. فقط کافی است دکمه فایر را بفشارید.
- نیازی به تنظیمات پیچیده و سردرگم‌کننده ندارید.
انتخاب اتومایزر: کلیدی برای عملکرد و ایمنی
معمولاً، برای مادهای مکانیکال از اتومایزرهای قابل بازسازی (RDA, RTA) استفاده می شود. دلیلش این است که این نوع اتومایزرها به شما اجازه می دهند تا کویل را خودتان بسازید و مقاومت آن را دقیقاً تنظیم کنید. این کنترل دقیق بر مقاومت، برای ویپینگ ایمن با ماد مکانیکال حیاتی است.
توجه: استفاده از اتومایزرهای با کویل های از پیش‌ساخته (Sub-ohm tanks) با مادهای مکانیکال توصیه نمی شود. زیرا مقاومت این کویل ها ممکن است برای باتری شما مناسب نباشد و خطرآفرین باشد.
معایب مِک مادها:
- خطر سوختن کویل: ازآنجایی‌که نمی توان میزان توان خروجی را تغییر داد، احتمال سوختن کویل در این مادها بیشتر است.
- خطر برای باتری: ممکن است دستگاه جریان ناامنی از باتری خارج کند و باعث آسیب دیدن کویل یا حتی حادثه برای باتری شود.
- عدم وجود سیستم ایمنی: در این مادها، سیستم قطع‌کننده خودکار وجود ندارد که باعث می شود دستگاه به طور مداوم داغ شود و خطر فرار حرارتی (افزایش بیش از حد دما) بالا برود.
مادهای مکانیکال مناسب چه افرادیست؟
همان‌طور که گفتیم ماد های مکانیکال هیچ بُرد داخلی یا چیپستی ندارند و برای استفاده از آنها کافی است دکمه فایر فشرده شود. توجه داشته باشید این موضوع ممکن است مبتدیان را به‌اشتباه بیندازد و باعث این تفکر شود که مک مادها برایشان مناسب است! اما باید بگوییم که نخیر! میدانید چرا؟ چون که مادهای مکانیکال مثل مادهای معمولی به کارخانه وابسته نیستند و خودتان باید به‌صورت خودکفا برای سرهم کردن، وصل و تعمیر قطعات اقدام کنید!
این mod ها به دلیل میزان بخار فوق‌العاده‌ای که تولید می کنند و از طرفی طریقه استفاده پیچیده‌شان، بیشتر موردتوجه ویپر های حرفه‌ای بوده و به مبتدی ها پیشنهاد نمی شود. تجربه ویپینگ با یک ماد مکانیکال برای ویپر مبتدی کمی سردرگم کننده، خطرناک و دلهره‌آور است.
پس اگر تازه‌وارد دنیای ویپینگ شده‌اید و تجربه کافی در این زمینه ندارید؛ بهتر است فعلاً دور این مادها را خط بکشید!
چرا مادهای مکانیکال سلیقه همه نیستند؟
شاید اصلی ترین دلیل اینکه مادهای مکانیکال آن طور که انتظار می رفت مورد استقبال عموم علاقه‌مندان به ویپینگ قرار نگرفت، تکنولوژی پیشرفته این روزها باشد که خواه یا ناخواه زندگی همه ما را تحت تاثیر قرار داده است. در واقع این روزها مردم تمایل بیشتری به استفاده از تکنولوژی دارند. به همین دلیل ازآنجایی‌که دستگاه های ویپینگ پیشرفته هم می توانند جزو گزینه های انتخابی آن ها باشند، کمتر سراغ ماد های مکانیکال می روند.
راستش را بخواهید، مادهای مکانیکال یک انتخاب کاملاً شخصی هستند. اکثر افراد توصیه می کنند که ماد مکانیکال نخرید (حتی اگر یک ویپر حرفه ای باشید) مگر اینکه درک خوب و شناخت درستی از این نوع دستگاه و نحوه کارکردن با آن داشته باشید.
اگر با مطالعه مطالبی که بالاتر به آنها اشاره کردیم تصمیم به خرید یک ماد مکانیکال گرفته اید؛ بهتر است قبل از عملی‌کردن تصمیمتان به این نکات هم حتما دقت کنید:
در این دستگاه ها، استفاده از منبع تغذیه مناسب بسیار مهم است.
بهتر است اطلاعات خود را در مورد باتری دستگاه تان بالا برده و در این باره تحقیق کنید.
سعی کنید یک شارژر باتریِ باکیفیت تهیه کنید تا بدانید چه زمانی باید شارژ کردن باتری را متوقف کنید. باتری های بیش از حد شارژ شده می توانند بسیار خطرناک باشد. (ما در مقاله ای به طور کامل موارد تاثیرگذار در انفجار باتری های ویپ را بررسی کردیم)
همیشه ماد مکانیکال را در محلی امن نگهداری کنید. هرگز آن را در جیب یا کیف خود قرار ندهید مگر آنکه مطمئن شوید دستگاه قفل است یا اتومایزر به آن وصل نیست. در غیر این صورت ازآنجایی‌که این مادها سیستم قطع‌کننده خودکار ندارند ممکن است وقتی در جیبتان قرار دارند به دکمه فایرشان فشار وارد شود و باعث آتش‌سوزی شوند.
مطمئن شوید که ماد مکانیکالی که قصد تهیه آن را دارید از مدل های پیشرفته و اصل و از برندهای معتبر باشد. هیچ ارزانی بی حکمت نیست، مسلماً این موضوع می‌تواند روی ایمنی دستگاه شما تأثیر بسزایی داشته باشد.
مادهای نیمه‌مکانیکال: تلفیق قدرت و ایمنی
امروزه، برخی تولیدکنندگان برای پاسخ به نیاز ویپرها، مادهای نیمه‌مکانیکال را تولید کرده‌اند. این دستگاه ها ظاهری شبیه به مک ماد دارند و همان قدرت باتری را منتقل می کنند، اما یک چیپست ساده برای حفاظت های اولیه (مثل محافظت در برابر اتصال کوتاه یا فعال شدن بیش از حد) دارند. این مادها انتخابی عالی برای کسانی هستند که به دنبال قدرت مک ماد هستند اما می خواهند یک لایه امنیتی اضافه نیز داشته باشند.
جمع بندی
بهتر است بدانید که ویپر های حرفه ای و تریکر ها (افرادی که با استفاده از بخار دستگاه حرکات نمایشی مثل حلقه و… انجام می‌دهند.) استفاده از این مادها را بسیار لذت بخش می‌دانند چون از حجم بخار بالاتری نسبت به دیگر دستگاه ها برخوردار می شوند. همچنین ویپر هایی که علاقه بسیاری به ساختن اتومایزر های RDA دارند هم شدیداً به این مادها علاقمندند.
در نهایت برای استفاده از مادهای مکانیکال شما باید مطالعه بیشتری در زمینه مکانیک و مفاهیمی چون جریان، مقاومت، قانون اهم، ایمنی باتری و … داشته باشید. اما به هر حال اگر تصمیم گرفتید که فرصت ویپینگ با ماد مکانیکال را به خودتان بدهید، ابتدا با جزئیات آن آشنا شوید تا این تجربه برایتان شیرین تر شود.
سوالات متداول
1.آیا ماد مکانیکال برای ویپرهای مبتدی مناسب است؟
خیر با توجه به اینکه مادهای مکانیکال هیچ سیستم حفاظتی یا چیپستی ندارند و کار با آن ها نیازمند دانش فنی در مورد قانون اهم، باتری و مقاومت کویل است، به هیچ وجه برای افراد مبتدی توصیه نمی شوند.
2.مادهای مکانیکال چه تفاوتی با مادهای تنظیم شده (Regulated) دارند؟
مادهای تنظیم شده دارای یک چیپست داخلی هستند که توان خروجی را کنترل کرده و ویژگی های ایمنی مانند محافظت در برابر اتصال کوتاه یا قطع‌کننده خودکار دارند. اما مادهای مکانیکال مستقیماً از باتری تغذیه می شوند و هیچ‌گونه مدار حفاظتی ندارند.
3.چگونه می توان از خطرات احتمالی ماد مکانیکال جلوگیری کرد؟
برای استفاده ایمن از این دستگاه ها، باید به چند نکته کلیدی توجه کنید:
-
- دانش قانون اهم: قبل از استفاده، با فرمول های قانون اهم و رابطه بین مقاومت و جریان آشنا شوید.
- باتری مناسب: از باتری های باکیفیت و با ظرفیت جریان بالا استفاده کنید.
- نگهداری صحیح: هرگز ماد را در جیب یا کیف خود رها نکنید تا از فشار ناخواسته روی دکمه فایر جلوگیری شود.
- شارژر مناسب: از یک شارژر باکیفیت برای جلوگیری از شارژ بیش از حد باتری استفاده کنید.